SELECCIÓN DE POESÍA INDÍGENA DE CHILE
Poemas bilingües extraídos del libro
Poesía Indígena de Chile. Canto de un Chilli arcaico , recopilados por Jaime Concha Cruz.
************************
Editorial Fértil Provincia. Santiago. 1992.
Indice
I. Quechua
II. Aymara
III. Atacameño o Lican Antai
IV. RapaNui
V. Mapuche
**************************
I. QUECHUA
CANCIÓN
Sol mío, ha comenzado a arder
El oro regio de tu cabellera
Y ha envuelto nuestros maizales.
Y se han tostado las verdes (panojas,
Pues la presencia de tu aliento las apremia) Y su postrera savia exprime.
Arrójanos la lluvia de tus flechas ábrenos la puerta de tus ojos,
Oh Sol, fuente de lumbre bienhechora!
(Anónimo)
ARAWI
Intillay, raurarinñan Páuqar qori chujchallayki Saraykuta p'intuspayki.
Parway q'omir paruyanñan, Samayniyki mat'iykunñan, Junp'iyninta chu'umaykunñan.
¡Mast'arímuy wach'iykita, Kicharímuy ñawykita Ráuraj súmaj Intillay!
II. AYMARA
1. SOY MUJER AYMARA
Yo, conozco lo que valgo como mujer
Dondequiera me alzo, Yo, hombre; yo, mujer. Para mí cualquier trabajo En el frío, en el calor
Es lo mismo
No me asusto.
Se afrontar al sol y al viento.
La piedra grande, el palo grande son míos. De nada me asusto.
Soy mujer Aymara. Sólo el flojo
Teme al frío y al calor.
Sólo el flojo de hambre muere
Soy Mujer Aymara, no me asusto.
Para una huérfana
El palo, la piedra hablan. No eso temo
Soy mujer Aymara.
(Berta Villanueva) AYMAR WARMÏTWA Nayaxa warmi kankatajxa Uñt'astwa
Närak chacha, narak warmiwa, Kawkhansa sayt'asta. Nayatakixa, thayans lupinsa Kuna lurañasa
Mayakiwa. Janiw axsarktti.
Lupir thayar tinkt'iris yatitätwa.
Jach'a qalas jach'a lawasa, nayankina, Janiw kuns axsartti.
Armar warmïtwa. Jayrakiw lups thays Axsarixa.
Jayrakiw manq'ats jiwixa. Aymar warmïtawa
Janiw axsartti
Ma wajchtakixa, Lawas qalas arsuriwa, Ni uks axsarktti.
Aymar warmïtwa.
2. WILANCHA PARA LA SIEMBRA
(Plegaria y sacrificio para la producción) Nosotros ...
|
|
|
|
|
|